พฤติกรรมเลียนแบบ ผู้ใหญ่เป็นอย่างไรเด็กก็เป็นอย่างนั้น จริงเหรอ?

พฤติกรรมเเลียนแบบที่ดี

วันนี้อยากชวนคุณพ่อคุณแม่มาร่วมกันทำหนึ่งสิ่ง เพื่อให้เป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับลูก 

 สิ่งดีๆ ที่เราทำจะกลายเป็นแม่แบบของพฤติกรรมที่เหมาะสม พฤติกรรมเเลียนแบบที่ดี

เมื่อเด็กเห็นผู้ใหญ่ทำพฤติกรรมบางอย่าง จะเกิดกลไกอย่างน้อยสามอย่าง

1. imitation
คือการเลียนแบบ เห็นปุ้บ ทำตามปั๊บ เช่น เห็นพ่อถ่มน้ำลายที่พื้น เด็กก็ถ่มน้ำลายด้วย เห็นการ์ตูนในเกมตีกัน เด็กก็เอามือไปตีเพื่อนด้วย นักวิทยาศาสตร์พบว่า imitation เกี่ยวข้องกับการทำงานของเซลล์สมองที่เรียกว่า mirror neuron (เอาไว้จะคุยให้ฟังทีหลังค่ะ)

2. internalization
เป็นการรับเอาความคิด ทัศนคติ ค่านิยมและบรรทัดฐานของอีกคนหนึ่งเข้ามาไว้ในตัวเอง กระบวนการนี้เชื่อว่าเป็นเบื้องต้นของการเกิดมโนธรรมในคนเรา พ่อแม่มีทัศนคติ ค่านิยม และวิถีปฏิบัติอย่างไร ลูกก็รับสิ่งนั้นเอาไว้เป็นของตน

3. identification
เป็นกระบวนการที่คนหนึ่งซึมซับเอาลักษณะของอีกคนหนึ่งเข้าไป เมื่อซึมซับไปแล้วตัวตนของคนแรกก็จะมีการเปลี่ยนแปลงไปคล้ายกับคนหลัง กระบวนการนี้สำคัญมากในการสร้างบุคลิกภาพ

จะเห็นได้ว่า เวลาเราทำอะไรบางอย่างออกไป มันจะมีผลต่ออีกคนหนึ่งเสมอ ถ้าทำบ่อยๆ ผลนั้นก็ฝังลึก เวลาลูกเห็นพ่อแม่ทำอะไรบางอย่าง ลูกอาจเพียงเลียนแบบสนุกๆ ในตอนแรก แต่ต่อมาเขาจะรับเอาสิ่งนั้นเข้าไว้ในตนเองทั้งในแง่ความคิด ความรู้สึก กฎเกณฑ์และทัศนคติ แล้วมันก็จะประมวลเป็นตัวตนและบุคลิกของเขาในที่สุด

ตัวอย่างเช่น เวลาลูกเห็นพ่อช่วยแม่ถือของ ลูกอาจวิ่งเข้าไปช่วยทำด้วย ซึ่งก็เป็นเพียงการเลียนแบบ (อาจนึกสนุกอยากทำแบบพ่อ) แต่ขณะเดียวกันเขาเห็นรอยยิ้ม ความเต็มใจในขณะที่พ่อทำ เขาก็ดูดซับเอาความรู้สึกดังกล่าวเข้าไป เกิดทัศนคติที่ดีในการช่วยแม่ เมื่อเห็นพ่อช่วยเหลือแม่ในสิ่งอื่นๆด้วย ในที่สุดเขาก็รับเอานิสัยที่จะช่วยเหลือคนเข้าไว้ในตนเอง บุคลิกภาพที่เอื้อเฟื้อ นึกถึงผู้อื่นก็จะพัฒนาขึ้นมา

พฤติกรรมเลียนแบบ เกิดได้ในทุกบริบท เด็กเลียนแบบผู้ใหญ่ ทั้งพ่อแม่และพี่ป้าน้าอา
นักเรียนเลียนแบบครูอาจารย์ ลูกน้องเลียนแบบหัวหน้า

คนหนุ่มสาวก็ยังเลียนแบบอยู่ แต่แม่แบบนั้นขยายกว้างออกไปยังผู้คนอื่นๆในสังคม โดยเฉพาะผู้มีอำนาจ เช่น นักการเมือง ข้าราชการ ก็เป็นแม่แบบเช่นกัน

 นี่คือเหตุผลที่อาจารย์อยากเชิญชวนว่า ในทุกๆวัน ผู้ใหญ่ควรทำสิ่งที่ดีให้เด็กเห็นอย่างน้อยสักหนึ่งครั้ง มากกว่านั้นก็ยิ่งดี
(และนี่คือเหตุผลว่าทำไมนักการเมืองที่ใจซื่อมือสะอาดจึงสำคัญมาก!!!)

อยากเป็นแม่แบบที่เจ๋งแนะนำอ่านหนังสือ “สร้างวินัยให้ลูกคุณ” และเรียนบทเรียนออนไลน์ “เลี้ยงลูกใหม่ปั้นให้ดี”